Se
no anterior módulo atendemos ao marco conceptual e normativo que nos
atañe como profesionais da orientación laboral, centrámonos agora
no perfil profesional do orientador/a laboral: definición da orientación
laboral, funcións, habilidades sociais e para a comunicación así
como as competencias que debe posuír, entre elas o dominio da web 2.0.
Ao
longo destas temáticas, paso a comentar algúns dos contidos que
dende o meu punto de vista me pareceron importantes no eido da
orientación laboral.
Competencias
na orientación laboral
En
síntese, entendemos a orientación laboral como un proceso de axuda
co obxectivo de promover a inserción laboral pero tamén a promoción
e mellora social e profesional a quen orientamos. Destaco este último
obxectivo xa que me parece fundamental se queremos que os orientandos
non só acaden a inserción laboral, senón que adquiran as
competencias para adaptarse aos cambios no mercado laboral no futuro.
Centrándonos
no rol do orientador/a laboral, as competencias que debemos posuír
van máis alá do saber e saber facer, senón que tamén hai que
saber ser e saber estar. E o que se denomina competencia de
acción profesional (Echevarria et al. 2008).
Dentro de estas competencias que debe posuír o profesional da orientación, descatar a importancia das competencias comunicativas como eixo central no traballo diaro de mediación e interacción coas persoas que orientamos. A Escoita activa ou a reformulación (sintetizar as verbas do interlocutor coas súas propias palabras), son técnicas que nos axudan a establecer unha comunicación eficaz, desviando o foco no que decimos e prestando máis atención ao que a persoa orientada nos dí e tratar de entender o seu punto de vista, de empatizar, de comprender e dar sentido ao que nos di, de establcecer un feedback eficaz co interlocutor.
Dentro de estas competencias que debe posuír o profesional da orientación, descatar a importancia das competencias comunicativas como eixo central no traballo diaro de mediación e interacción coas persoas que orientamos. A Escoita activa ou a reformulación (sintetizar as verbas do interlocutor coas súas propias palabras), son técnicas que nos axudan a establecer unha comunicación eficaz, desviando o foco no que decimos e prestando máis atención ao que a persoa orientada nos dí e tratar de entender o seu punto de vista, de empatizar, de comprender e dar sentido ao que nos di, de establcecer un feedback eficaz co interlocutor.
Tanto
a nivel de entrevista como de formación en grupo, o profesional da
orientación laboral debe poñer en práctica as seguintes
competencas: clarificar obxectivos, preguntar, escoitar activamente,
empatizar, reforzar, sintetizar e retroalimentar.
Como
contrapartida, chamoume a atención o artigo 'Esto
no es teatro' de
José L. Bimbela-Pedrola, en lecturas complementarias do módulo. O autor, dentro do ámbito da sanidade,
cuestiona estas técnicas de comunicación ao creer que poden caer na
'teatralidade'
neste caso entre médico-paciente, apostando máis por unha
'comuinicación honesta'
entre ambos. Desta forma, o autor sinala que consegue os seus obxectivos
de forma máis rápida e consistente, mentres que, en relación ao feito de
empatizar, se cuestiona ata que punto podemos entender realmente o
punto de vista do outro, as súas emocións, sentimentos... Persoalmente, comparto a idea do autor en que podemos caer na 'teatralización' na comunicación se
utilizamos a técnica de escoita activa sen ter un dominio suficiente ou sen creer
nela, pero non así se a utilizamos de forma honesta coa outra persoa
e tendo claros os nosos obxectivos.
Habilidades
sociais na orientación laboral: asertividade e intelixencia
emocional.
Ademais
das habilidades para a comunicación, tamén é fundamental traballar
as habilidades sociais (o saber ser), entendendo como a posta en
práctica de aquelas conductas socialmente aceptadas favorecedoras de
obxectivos e resolución de conflictos.
Dentro
das habilidades sociais, destacar a asertividade como estilo
de comunicación eficaz, e sobre todo a importancia de desenvolver a
intelixencia emocional co fin de coñecer e saber manexar as
nosas propias emocións, así como tamén recoñecelas nos demáis e
saber establecer boas relacións cos demáis. Isto levaranos a poder
afrontar distintas situacións críticas ou procesos de cambio nas
noas vidas (autocontrol emocional), e maís específicamente en
procesos de busca de emprego no eido da orientación profesional como
é no noso caso.
Coaching
Asociado á orientación laboral se
encontra o concepto de coaching, como método de acompañamento a
unha ou varias persoas para conseguir unhas metas ou desenvolver
habilidades. O 'coach' trata de dirixir, instruír e adestrar ao
'coache' para facilitar o autodescobremento, toma de conciencia,
adquisición de habilidades deste último, co fin de resolver e saber
enfrontarse a unha situación por el mesmo. O coaching céntrase no
desenvolvemento do potencial da outra persoa (non no problema ou
solución).
Xanela de Johari
Destacar
esta ferramenta como unha axuda para entender os fluxos de
información/comunicación entre a persoa e os demais, xa que nos
pode servir de utiilidade para traballar o autocoñecemento no eido
da orientación laboral e mellorar a comunicación interpersonal.
Redes sociais-profesionais na
orientación laboral
Neste
apartado abórdanse as TICs e distintas ferramentas dixitais que na
actualidade inflúen na sociedade e que debemos coñecer co fin de
ampliar as nosas competencias profesionais. Así,
analízanse o uso das Redes Sociais en internet a través da
motivación que teñamos para satisfacer as distintas necesidades que
teñamos, pero que en definitiva as motivacións que nos levan a
usalas, según Dolors Reig, englobaríanse en tres aspectos:
Integración social/comunidade, recoñecemento social e aprendizaxe
social.
Por último destacar a
relevancia do concepto de web 2.0, aludindo a que o importante
de internet na actualidade son os datos, as persoas, as redes
sociais, restando importancia ao sofware como sucedía anos atrás.
Ningún comentario:
Publicar un comentario